Tijdens de Werkconferentie Topsector Energie stond de vraag centraal ‘Hoe helpen wij het innoverend- en lerend vermogen van het mkb voor de energietransitie te versterken?’
Bij de Human Capital Agenda sessie kwamen de volgende vragen ook aan de orde:
- Welke rol hebben mkb-ers binnen de energietransitie?
- Wat zijn de uitdagingen waar ze tegenaan lopen om de schaalsprong te kunnen maken?
- Welke initiatieven en instrumenten bestaan er om mkb-ers te ondersteunen?
Rol mkb-ers energietransitie
Gespreksleider Laureen Peskens bespreekt met Richard Verbree, lid Topteam Topsector Energie, de rol die mkb-ers hebben binnen de energietransitie. Verbree: “Mkb-ers spelen een belangrijke rol met betrekking tot innovaties die de energietransitie versnellen. We moeten innovaties verder aanjagen in deze belangrijke transitie. De markt en middelen zijn er, maar er zijn meer innovaties nodig om de energietransitie te versnellen.”
Mkb-ers hebben te maken met verschillende uitdagingen om op te kunnen schalen. Verbree: “Start-ups missen vaak de middelen. Voor scale-ups en mkb-bedrijven zit de uitdaging in wanneer er meer personeel aangenomen en/of opgeleid moet worden. Om zich voor te bereiden op de hoeveelheid werk die eraan zit te komen, moeten er roadmaps en programma’s gemaakt worden.”
Paneldiscussie Mkb-ers
Deze uitdagingen zijn herkenbaar voor de drie ondernemers Adrienne Vertooren (commissaris en mede eigenaar van Merford), José Komin (Algemeen Directeur bij IJskoud) en Jeroen de Lange (Bestuurslid De Groene Pluim). Komin erkent het tekort aan technisch personeel die de energietransitie kan bewerkstelligen. Komin: “We zien bijvoorbeeld veel installatietechnici die zich vanwege warmtepompen op ons vlak, de koeltechniek, gaan begeven. De markt gaat er anders uit zien waardoor mensen anders opgeleid moeten worden.”
Een oplossing om dit personeelstekort te dichten, is door samen te werken met het onderwijs. Vertooren: “Het bedrijfsleven en onderwijs moeten dichter bij elkaar gebracht worden om de energietransitie te versnellen. Zo kunnen we de juiste mensen vinden om het werk gedaan te krijgen.” De drie ondernemers zien het belang van deze samenwerking in, maar het brengt ook een andere uitdaging met zich mee. Het bedrijfsleven heeft vaak behoefte aan meer tempo en het opleidingsaanbod sluit niet altijd aan op het bedrijfsleven. Komin: “IJskoud heeft daarom zelf de IJskoud Academie opgericht met ROVC waarbij mensen in de branche praktijkgericht worden opgeleid in de (koel)techniek.”
Naast de samenwerking met het bedrijfsleven en onderwijs, kan er nog meer en beter samengewerkt worden tussen ondernemers. Vertooren: “Er zijn veel regelingen en instrumenten, maar mkb-ers weten hier niet altijd van af. Door verbinding te zoeken met elkaar en goede initiatieven tentoon te stellen, kunnen ondernemers van elkaar leren.” Een van de initiatieven hiervoor is de Groene Pluim waarbij bedrijven die werk maken van duurzaam ondernemen erkend en gewaardeerd worden. De Lange: “Leren van elkaar is essentieel om te kunnen versnellen. We creëren een omgeving waarbij ondernemers kunnen laten zien wat werkt, maar ook wat niet werkt, zodat andere bedrijven niet dezelfde fouten hoeven te maken. Door bedrijven te belonen met een Groene Pluim komt de energietransitie bij andere bedrijven hoger op de agenda te staan.”
Bevindingen break-out sessies
Het belang van de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven wordt ook door de deelnemers van de break-out sessies gezien. Ze zien echter ook nog hobbels. Zijn de hogescholen voldoende op de hoogte van de innovatievragen? Zijn mkb-ers interessant genoeg om daar werkzaam te zijn? Een behoefte die naar voren komt, is om als mkb-er samen te werken met grotere bedrijven. De overheid zou hierbij een rol kunnen spelen om deze samenwerkingen te realiseren. Daarnaast zijn financiële middelen een uitdaging voor mkb-ers. Ook financiële middelen zijn een uitdaging voor mkb-ers die initiatieven starten om de energietransitie te versnellen. In het begin zijn er veel investeringen nodig en de subsidies die beschikbaar zijn, zijn vaak op projectbasis.
Verbree: “Er zijn veel middelen beschikbaar en we willen de problematiek van mkb-ers graag boven water zien te krijgen. Ook zijn er al veel mooie initiatieven die gebruikt kunnen worden om landelijk uit te rollen. Door een open cultuur te creëren, kunnen we elkaar versterken. Vanuit de overheid zullen we mkb-ers maximaal ondersteunen met de programma’s die ervoor nodig zijn.”
Meer weten?
Tijdens de break-out sessies zijn de onderstaande instrumenten en oplossingen voor mkb-ers besproken. Klik op de onderstaande links voor meer informatie.
- Innovatietraineeship van Regieorgaan SIA: Het doel van het innovatietraineeship is om de onderzoeksrelatie tussen hogeschool en het mkb te versterken. Hiermee willen wij het innovatievermogen van het mkb vergroten en de kennispositie van de hogeschool verstevigen. Neem voor meer informatie contact op met Lex Sanau via @email.
- NWO Call “Leren in Learning Communities”: Deze call verwerft fundamentele en praktijkgerichte kennis over de bijdrage van learning communities aan het versnellen van innovatie. Het onderzoek richt zich op learning communities binnen Energietransitie & Duurzaamheid, Gezondheid & Zorg, en/of ICT.
- Uptempo!: Opschalen in de energietransitie vraagt om specifieke vaardigheden van innovatieve ondernemers. Uptempo! biedt een interactief trainingsprogramma om deze vaardigheden te ontwikkelen. Neem voor meer informatie contact op via uptempo@tki-urbanenergy.nl.
- MKB!dee / SLIM: Met MKB!dee ondersteunen de ministeries van Economische Zaken en Klimaat en Sociale Zaken en Werkgelegenheid ondernemers die een goed idee hebben om de ontwikkeling van werknemers in hun bedrijf, branche of regio te stimuleren.
- Verkenning Fiedlabs: In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft Dialogic een verkenning uitgevoerd naar de verankering van fieldlabs in het Missiegedreven Topsectoren Innovatiebeleid, inclusief de betrokkenheid van het MKB bij deze fieldlabs.
- GoChem: GoChem brengt deze mkb bedrijven in de chemiesector in contact met partijen die de gevraagde kennis en kunde hebben om een specifiek innovatievraagstuk op te lossen, zoals kennis- en onderwijsinstellingen, brancheverenigingen, subsidieverstrekkers of andere bedrijven.
Bekijk de sessie terug
Benieuwd naar de HCA sessie over het lerend en innoverend vermogen van het mkb tijdens de Werkconferentie Topsector Energie? Bekijk de sessie hieronder terug.