Programmeren op de mm²?
Die bottom-up initiatieven leveren ook nieuwe vraagstukken op: Blijven we individueel programmeren op de vierkante millimeter? Of willen we zorgen voor betere interoperabiliteit?
Met experts en zo’n 40 deelnemers gingen we onder leiding van Serge Santoo op 28 april in gesprek tijdens de eerste webinar van de Topsector Energie Digitalisering van 2022.
Het expert-panel bestond uit:
- Jacquelien Scherpen, hoogleraar Discrete Technologie en Productie Automatisering, Rijksuniversiteit Groningen
- Daan Rijsenbrij, voorzitter I-mentor
- Marcel Volkerts, directeur Baringa Partners
- Jop Spoelstra, Innovatie Manager Technolution
- Harold Veldkamp, programmadirecteur Topsector Energie Digitalisering
Referentie-architectuur vraagt om een gezamenlijk inspanningen
Referentie-architectuur is – simpel gezegd – een afsprakenstelsel en technische inrichting van ons toekomstige energiesysteem. Dat energiesysteem wordt in toenemende mate decentraal en vanwege de onderlinge afhankelijkheden gedistribueerd.
In die referentiearchitectuur zijn er drie lagen
- De fysieke infrastructuur en hardware
- De digitale infrastructuur of ICT-laag
- De laag met de digitale informatiesystemen, energiemanagementsystemen en app’s
De verschillende innovaties en technische oplossingen kunnen mogelijk van marktpartijen afkomen, maar de maatschappelijke en economische waarde moeten door allen worden onderkend. Vooral ook door overheden, die de waarde van zo’n uniform afsprakenstelsel moeten omzetten in visie, commitment en budget.
Naast een visie over wat de betekenis van een uniforme referentie-architectuur is, kwam ook de vraag naar voren hoe die ingericht moet worden. Gebeurt dat aan de hand van individuele cases die leiden tot best practices of gebeurt dat vanuit een gefixeerd, modelmatig stramien. Of iets ertussenin?
Welke uitgangspunten, variabelen en mate van detaillering nodig zijn om te komen tot een uitvoerbare en in de praktijk aantoonbaar waardevolle referentie-architectuur, dat is nu onderwerp van onderzoek.
Participatie met alle partijen
In de praktijk zijn er nu al aansprekende projecten te vinden die al gaandeweg ontdekken wat de kansen en mogelijkheden van zo’n stelsel zijn. Zo werkt Technolution met consortiumpartners aan het GO-e project.
Deze lessen zijn tot op zekere hoogte ook in een totaal ander domein geleerd, namelijk in de mobiliteitssector, waarin verschillende dataleveranciers, kaartontwikkelaars, wegbeheerder en Rijkswaterstraat hebben samengewerkt om ondanks de verschillen uniforme informatie te delen met gebruikers over ‘de beste route’ van A naar B. Kenmerkend daarbij is niet het werken vanuit de kolom maar in de keten. En in een participatief proces met alle betrokkenen tot een gedeelde afsprakenset komen.
Kader scheppende en faciliterende overheid en actieve rol markt en wetenschap
Hoezeer de belangen van individuele partijen in het energiedomein kunnen verschillen, één ding is zeker. Zonder een gedegen publiek-private samenwerking met praktijkgerichte oplossingen, blijft het bij praten. Daarom heeft de Topsector Energie Digitalisering deze webinar nu als startpunt genomen voor de verdere verkenning van dit onderwerp. Met een coördinerende rol van de overheid en met een nadrukkelijke inbreng van marktpartijen en kennisinstellingen om bij te dragen.
Niet vanuit een louter consumerende rol, waarin men ‘achterover leunt’, maar met een actieve en soms wellicht activistische inbreng om een gedragen en toepasbaar systeem te ontwikkelen.
5 belangrijkste faalfactoren
Daarbij is het belangrijk om de volgende 5 faalfactoren te vermijden
- Onervaren architecten
- Niet betrokken opdrachtgevers
- Onvoldoende budget
- Te saai
- Onvoldoende duidelijk wat de organisatorische, bedrijfseconomische en/of maatschappelijk waarde is.
Bekijk de sessie terug:

Meedoen? Nieuwe sessie Referentie-architectuur na de zomer
Hoe dan wel? Dan geven we samen vorm. Houd de agenda van Topsector Energie Digitalisering in de gaten. Na de zomer volgt er verdiepende sessie over dit onderwerp. Schrijf je in op de nieuwsbrief en ontvang binnenkort een uitnodiging.