Groen Gas

Om deze ambitie te kunnen realiseren, zijn verschillende technologieën beschikbaar. Op hoofdlijnen is er voor de productie van groen gas onderscheid te maken in twee categorieën:

1. De bestaande, in de praktijk breed toegepaste technologieën op basis van vergisting, zoals monomestvergisting en allesvergisting.
   De uitdaging bij deze projecten is herhaalbaarheid met betrekking tot het aantal installaties (bijvoorbeeld monomestvergisting) en/of opschaling van de omvang per installaties (grootschalige en industriële vergistingsprojecten). Hogedrukvergisting wordt ook onder deze categorie beschreven omdat het over vergisting gaat; qua marktrijpheid bevindt deze technologie zich in de demofase (TRL8) en wordt nu nog niet breed toegepast.
2. De nieuwe technologieën op basis van superkritische en thermische vergassing die zich nu in de pilotfase bevinden en waarbij de eerste demo’s worden voorbereid.
   De uitdaging bij deze categorie is technologieontwikkeling van TRL6/7 naar TRL8/9 via opschaling van pilot- tot demonstratieprojecten en daarna brede implementatie. De verwachting is dat vergassingsprojecten zich in een grootschalige, industriële omgeving kunnen ontwikkeling omdat schaalgrootte vereist is om tot rendabele business cases te komen.

Om het groengasvolume fors te laten groeien, is het van belang de kostprijs te verlagen en steeds meer waarde uit biogrondstoffen te halen. Biomassaraffinage en meervoudige verwaarding zijn sleuteltechnologieën, het innovatieprogramma richt zich met name op de productie omdat daar de grootste uitdagingen liggen.

Innovatie-agenda

Voor het behalen van de ambitie om de geproduceerde hoeveelheid groen gas op te schalen van 230 m3 nu naar 2 BCM groen gas in 2030 zal alles uit de kast gehaald moeten worden. Innovatie speelt daarbij een sleutelrol omdat nog niet alle benodigde innovaties zo ver zijn ontwikkeld en/of geïmplementeerd dat de benodigde opschaling mogelijk is. De groen gas sector, waarin ca. 100 bedrijven/organisaties in Nederland actief zijn, is nu nog relatief beperkt qua omvang (een indicatieve omzet van ca. € 130 miljoen in 2019) maar heeft de potentie om uit te groeien tot een relevante economische pijler met een geschatte omzet van € 1,6 miljard per jaar in 2030.

De innovatieagenda voor groen gas bestaat uit vier programmatische sporen:

1. Op de korte termijn ondersteunen van opschaalbare en repeteerbare conversietechnologieën (superkritisch en thermisch vergassen) die tegen demonstratie en marktintroductie aan zitten en die de potentie hebben om een breed scala aan beschikbare, met name laagwaardige, biogrondstoffen op grotere schaal om te zetten in groen gas. De nadruk zou op technieken moeten liggen die zich nu in TRL6/7 bevinden en die nog een beperkte ondersteuning nodig hebben om tot demonstratie en implementatie (TRL9) te komen. De grootste budgetvraag ligt op dit onderdeel vanwege de verwachte (industriële) omvang van projecten.
2. Op de korte termijn, in de periode tot 2025, finetunen van (bijna) uitontwikkelde technologie (vergisten) zodat efficiency, kosten, diversiteit aan biomassa-input en productie van groen gas continu verbeterd worden. Hiermee kunnen verbeteringen en grotere volumes groen gas worden gerealiseerd die voortbouwen op de huidige ontwikkelingen op het terrein van vergisting.
3. Op de korte termijn ondersteunen van de bredere marktintroductie en opschaling van groen gas, gericht op snellere realisatie van projecten waarbij naar mogelijkheden wordt gezocht om de maatschappelijke impact te minimaliseren en de maatschappelijke waarde te maximaliseren. Hierbij staat centraal dat gezocht wordt naar bredere betrokkenheid van maatschappelijke stakeholders bij de realisatie van het groen gas potentieel en het oplossen van institutionele belemmeringen.
4. Op de langere termijn, in de periode tot 2030, ontwikkelen van nieuwe opties die maximaal inspelen op de transitie naar een circulaire economie, zoals bioraffinage en productie en toepassing van nieuwe biogrondstoffen (zoals reststromen van de productie van zeewieren). Deze opties leiden naar verwachting pas later in deze periode tot resultaat, maar het is noodzakelijk om er nu mee te beginnen.

Voorbeeldprojecten

De projectendatabase geeft een goed overzicht van relevante projecten op dit terrein. Binnen TKI Nieuw Gas kan op vergisting en vergassing worden gezocht.