Begin van windparken op zee
Alles is erop gericht om Nederland in 2050 volledig circulair en klimaatneutraal te maken. Harald van der Mijle Meijer is materiaalkundig ingenieur en werkt sinds 2007 in offshore windonderzoek bij TNO: “Mijn eerste project was het Prinses Amalia Windpark dat in 2008 is opgeleverd, het tweede windpark dat op de Nederlandse Noordzee is gerealiseerd. Sinds die tijd is er veel veranderd en ligt er meer focus op duurzaamheid, circulariteit en hergebruik.” Zijn passie voor wind, zee en duurzaamheid heeft Harald geen windeieren gelegd. Geen werkdag is hetzelfde en nog altijd leert hij bij. Iets wat techneuten altijd moeten blijven doen volgens hem: “Na mijn studie materiaalkunde aan de TU in Delft ben ik terechtgekomen bij de Koninklijke Marine, waar techniek en innovatie voornamelijk om performance draaien. Nu gaan de technologische ontwikkelingen samen met circulariteit en wordt er gekeken naar de impact op het milieu. Al vanaf het begin zag ik de groei en potentie van de energiesector en de ruimte voor innovatie. Maar voor de tijd van het Prinses Amalia Windpark werd windenergie op het land gewonnen en daar waren de windturbines ook naar. De bewezen onshore techniek kon niet zomaar gedupliceerd worden naar offshore. Het was dan ook een interessante periode en een groot leerproces met veel testen. Dit specifieke park wordt in 2028 ontmanteld en vervangen met de nieuwste windturbine techniek die voldoet aan de aangescherpte doelstellingen. Inclusief circulariteit en duurzaamheid.”
Recycling als businessmodel
Naast adviseur is Harald portefeuillemanager R&D op de onderzoekslijn 'Offshore Windparken': “We willen offshore windenergie betrouwbaarder, duurzamer, efficiënter en doelgerichter maken. Op termijn stoppen met het gebruiken van fossiele brand- en grondstoffen betekent dat we grotendeels of volledig over moeten gaan op duurzame opgewekte elektriciteit. Dat willen we op een schone manier doen en circulariteit van materialen speelt hier een grote rol in. We spreken dan over twee aspecten: (nieuwe) recyclebare ontwerpen en het recyclen van de huidige windturbinebladen. Samen met Brightlands Materials Center (BMC) hebben we een manier ontdekt voor het terugwinnen en recyclen van composietvezels. In Europa alleen belandt jaarlijks al zo’n 4 miljoen ton composiet bladafval op de vuilnisbelt. De realisatie vindt plaats door een consortium van 18 partners uit de hele toeleveringsketen. Deze innovatie biedt zakelijk gezien grote kansen en we laten zien dat er een businessmodel bestaat voor het recyclen en opwaarderen van teruggewonnen materialen zoals de composietvezels. Het nieuwe materiaal is weer volledig recyclebaar en via een toekomstige tool geven we partijen optimaal advies over het afbreken van windparken en het recyclen van onderdelen.”
-
TNO versnelt de energietransitie samen met partners uit de kenniswereld, energiesector, bedrijven en overheid voor een CO2-neutraal Nederland in 2050. Met het oog op windenergie is de ontwikkeling van een nieuwe generatie windparken een stap in de goede richting. In de Noordzee worden in de komende jaren de gebieden Nederwiek, Lagelanden en Doordewind ontwikkeld die totaal goed zijn voor een productie van 21 gigawatt. De extra capaciteit die vrijkomt, is twee keer zoveel als het energieverbruik van alle Nederlandse huishoudens samen. TNO onderzoekt en ontwikkelt innovatieve technologieën en methoden voor deze nieuwe generaties windturbines en windmolenparken. Innovaties verhogen de opbrengst van windturbines en TNO richt zich niet alleen op het ontwerp, maar kijkt ook naar het hele windmolenpark en de locatie.
Nieuwe generatie, nieuwe invalshoeken
TNO vormt de brug tussen universiteiten en de industrie met het uitwisselen van fundamentele kennis rondom de energietransitie en energie uit hernieuwbare bronnen. Harald vertelt hierover: “We hebben naast multinationals, mkb’ers, kennisinstellingen en overheden, een nauwe samenwerking met universiteiten. De nieuwe generatie komt vaak met verrassende invalshoeken en ideeën, die enorm waardevol zijn voor het versnellen van de energietransitie. We kijken verder dan de industrie en moeten voorbij die stip op de horizon. Onze onderzoeken nemen alle toekomstige scenario’s mee, zoals wanneer er schaarste is in materialen of wanneer turbines te groot worden. Soms gaat de techniek sneller dan we aankunnen en is het verstandig om eerst pas op de plaats te maken en optimaliseren wat we al hebben. Daar helpen onze partners in mee: we maken iets effectief én verantwoord. Daarmee creëren we draagvlak in de gehele keten.”
Funding voor circulariteit
Harald is kritisch over de opschaling van windparken en -turbines: “Alles twee of drie keer zo groot maken is niet de oplossing. Er komen windparken dicht bij elkaar te staan en dat helpt de opwekking van energie ook niet. Bij TNO worden we betaald voor het ontwikkelen van innovaties en zijn we afhankelijk van subsidies. We voeren projecten op nationaal en internationaal niveau op. In Nederland komt weinig tot geen funding vrij voor recyclingprojecten voor windturbines. Europa heeft hier wel interesse in en biedt gefunde programma's aan om samen aan een doel te werken, op basis van eigen research. Circulariteit is daar meer een focuspunt dan hier in Nederland. We lopen met meer dan 3000 onderzoekers rond bij TNO en onze nationale kennis over recyclebare kunststoffen, zelfherstellende materialen en monitoringstechnieken is enorm groot. Daar valt veel winst mee te behalen als we het goed aanpakken met de gehele keten.”
Harald van der Mijle Meijer
Harald van der Mijle Meijer is materiaalkundig ingenieur en werkt sinds 2007 in offshore windonderzoek bij TNO. Zijn passie voor wind, zee en duurzaamheid heeft Harald geen windeieren gelegd. Geen werkdag is hetzelfde en nog altijd leert hij bij.