Energiemanagement in en om woningen krijgt steeds meer aandacht door de toenemende elektrificatie, met name door elektrische auto’s, (hybride) warmtepompen, zonne-energie en vermoedelijk straks ook thuisbatterijen. Deze ontwikkelingen gaan leiden tot meer elektriciteitsverbruik en capaciteitsbeslag van het bestaande stroomnet. Dit biedt uitdagingen, maar ook kansen door de energiehuishouding in en om huis slim en flexibel in te richten.
Op 15 december 2022 werd het onderzoek naar de kansen en noodzaak voor energiemanagement in en om de woning gepresenteerd. Onderzoekers Arjan Wargers (ElaadNL) en Adriaan van Eck (FAN) spraken voor hun onderzoek een twintigtal experts. Hoofdconclusie is dat er grote kansen liggen voor energiemanagement in en om de woning. Maar ook dat er nog veel moet gebeuren om deze kansen te benutten. Er is voortgang nodig op drie vlakken. Deze studie is mogelijk gemaakt met steun van TKI Urban Energy en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).
Actieplan nodig
Ten eerste is van belang dat consumenten zich bewuster worden van de kansen die er liggen en wat ze moeten doen om deze te benutten. Ten tweede moet de integratie tussen spelers in het energiesysteem beter. Zo moeten er prikkels zijn die de flexibiliteit in stroomvraag die zo ontstaat, belonen. Ook moeten de verschillende apparaten aangestuurd kunnen worden door partijen in het energiesysteem zoals energieleveranciers. Ten derde zijn ook goede technische standaarden van belang. Zo moet een Home Energy Management Systeem (HEMS) goed kunnen functioneren en de kosten van het HEMS moeten beperkt blijven. Daarvoor is een goede interoperabiliteit nodig. Dit betekent dat apparaten (laadpunten, elektrische auto’s, zonnepanelen, warmtepompen, et cetera) van verschillende leveranciers dezelfde taal moeten gaan spreken. Ondanks dat elke fabrikant met connectiviteit bezig is, spreken veel apparaten nog niet dezelfde taal. Om deze technische en organisatorische uitdagingen het hoofd te bieden, pleiten de onderzoekers voor een actieplan ‘Flexibel energiemanagement in en om de woning’.
Groeiend belang
De verwachting is dat het belang van energiemanagement in en om huis de komende jaren alleen maar zal toenemen. Stijgende elektriciteitskosten en fluctuaties in deze energieprijzen, de opkomst van dynamische elektriciteitscontracten, de verwachte afbouw van de salderingsregeling en veranderende netwerktarieven, maken het beheer van stroomvraag- en aanbod in en om huis belangrijker. Energiemanagement kan daarbij helpen. Enerzijds om de kostenstijging voor consumenten binnen de perken te houden. Anderzijds door het energiesysteem in evenwicht te houden door vraagpieken te verminderen en overschotten en tekorten in wind- en zonneparken te dempen door de vraag wat meer aan te passen aan de productie.