Voor de productie van waterstof zijn elektrolysers nodig. Die scheiden demiwater (water zonder zout en mineralen) in waterstof en zuurstof. Ze hebben hiervoor elektriciteit nodig. Komt die van duurzame, hernieuwbare bronnen zoals windenergie, dan gaat het om groene waterstof. “Momenteel staat hiervoor in Groningen een elektrolyser van 1 megawatt”, zegt Carol Xiao van innovatienetwerk Institute for Sustainable Process Technology (ISPT). “Maar in het kader van het Klimaatakkoord hebben we een capaciteit van 3 tot 4 gigawatt nodig. In 10 jaar tijd moeten we dus met een factor van 3.000 opschalen.”
Goedkopere productie
Xiao is programmamanager van het Hydrohub Innovation Program. Onder aanvoering van ISPT zijn tientallen partijen sinds 2018 bezig de noodzakelijke opschaling van groene waterstof voor elkaar te krijgen. “We richten ons op 3 verschillende thema’s.” Het eerste is de technologie om groene waterstof te produceren. “In 2021 realiseren we een productielocatie, het MegaWatt Test Center. We gaan technologieën testen om uiteindelijk betere en goedkopere productie mogelijk te maken.”
Slim opschalen
Kostenefficiëntie raakt aan het tweede thema van het Hydrohub Innovation Program: de opschaling. “Als we opschalen naar bijvoorbeeld 1 gigawatt is groene waterstof met de huidige technologie alsnog duurder dan grijze waterstof geproduceerd met fossiele energie. We hebben dit jaar daarom een basisontwerp gemaakt voor een complete elektrolysefaciliteit op gigawattschaal. Dit basisontwerp dient als startpunt om kostenreducties en andere innovaties te gaan onderzoeken. Dit is nog niet eerder gemaakt en moet in 2021 leiden tot een geavanceerd ontwerp dat economisch rendabeler is.”
Modellen voor ketenvorming
Tot slot richten de partners in het programma zich op het thema ketenvorming. “Dan gaat het om grote vragen over bijvoorbeeld de infrastructuur, transport en opslag van waterstof. Eerder hebben we projecten afgerond en dat geeft ons inzicht in de waterstofbehoefte, importopties en mogelijke technieken in de hele keten. We gaan modellen bouwen op individueel, regionaal en nationaal niveau. Zo maken we inzichtelijk wat de transitie naar waterstof onder meer voor bedrijven betekent, zodat zij daar een strategische keuze op kunnen baseren.”
Bijzondere aanpak systeemintegratie
Het waterstofprogramma kent een groeiend netwerk van betrokken organisaties. “Van industrie en vele Nederlandse havenbedrijven, tot kennisinstellingen en overheid. En met steun van de Topsector Energie. Echt met de intentie om hetgeen we leren en weten ook te gaan toepassen. En vanuit een benadering van systeemintegratie. Deze aanpak is nodig om samen de energietransitie waar te maken.”
Lees meer over het Hydrohub Innovation Program op de website van het Institute for Sustainable Process Technology.