Dit en meer werd besproken tijdens de derde webinar van dit jaar van Topsector Energie Digitalisering. Onder leiding van Serge Santoo gingen data-governance experts met elkaar en ruim 60 geïnteresseerde deelnemers in gesprek.
Het team experts bestond deze keer uit:
- Romy Dekker – onderzoeker bij het Rathenau Instituut
- Herman Pals – Senior business consultant binnen TNO ICT
- Michiel Sintenie – Innovation Manager Europe bij Vattenfall
- Harold Veldkamp – programmadirecteur Topsector Energie Digitalisering
Brede kijk op data-governance
Romy Dekker, onderzoeker bij het Rathenau Instituut, stelde dat de energiesector een blinde vlek heeft wanneer het gaat over data-governance; het gebrek aan een bredere kijk. Volgens haar zijn er veel goede initiatieven maar focussen deze nog te weinig op het brede publiek en welke publieke waarden moeten meegenomen in het afsprakenstelsel voor het digitale energiesysteem van de toekomst.
De neuzen dezelfde kant op
Het organiseren van data-governance is geen gemakkelijke opdracht. Maar wat is stap één in het organiseren? Iedereen dezelfde kant op laten kijken en het bepalen van doelen.
‘Ik denk dat het ontzettend belangrijk is om te kijken naar wat we willen bereiken. Dus het daadwerkelijke doel van wat we met de data willen bereiken’, aldus Dekker. ‘…op nationaal niveau hebben we beleidsdoelen, weten wat we met elkaar belangrijk vinden. Dus gebruik dat als richtsnoeren en ga dan verder met elkaar in gesprek.’ Ook liggen er volgens haar nog grote kansen bij samenwerkingen op Europees niveau. Zeker als het gaat om de veiligheid van de data en de juridische aspecten rondom data-governance.
In lijn met Dekker haar opmerkingen over het bepalen van een gezamenlijke richting en doel is het volgens Harold Veldkamp ook belangrijk om ons te realiseren dat we niet enkel data moeten verzamelen om het maar te hebben. ‘Het is essentieel om onderscheid te maken in de soorten data; beleidsdata, procesdata, transactiedata. Door dit onderscheid te maken kan je zuiverder keuzes maken in databeheer en dit vervolgens beter inzetten.’
Level playing field
Een ander belangrijk onderdeel in het verbeteren van data-governance is het meenemen van publieke waarden in het afsprakenstelsel. Volgens Dekker worden deze nog te weinig meegenomen in de huidige afspraken en visie op databeheer. Wel worden er al goede stappen gezet in het reformeren van het huidige model om zo de energietransitie beter te faciliteren. De publieke waarden waar we over spreken zijn onder andere het betrekken van diverse partijen; gevestigde, nieuwe, publieke en gouvernementele maar ook de burgers zelf. Deze moeten allemaal vertegenwoordigd, beschermd en gefaciliteerd worden in het delen en beheren van hun eigen energie-data.
De hobbels op de weg
Om concreter te krijgen hoe we gezamenlijk stappen kunnen zetten in het organiseren van data-governance, moeten we weten welke issues er in de praktijk spelen. Welke kluwen moeten er nu eigenlijk ontrafeld worden? Volgens Herman Pals, Senior Business Consultant bij TNO ICT is dat een aantal dingen:
- Het businessmodel van data-governance. Het is belangrijk om hierin te investeren, waarbij niet gezegd is dat dit gratis moet worden aangeboden. Hoe maken we dit nu aantrekkelijker voor partijen? Dit heeft tegelijk ook grote impact op de mogelijkheid tot opschaling van data-governance.
- Meer vertrouwen nodig in de systemen en elkaar: dat we goed met data omgaan en allemaal hetzelfde doel hebben.
- Het stellen van de juiste vragen. Welke data hebben we nodig, waarom en wanneer?
- Het bepalen van rollen en verantwoordelijkheid. Wie neemt het voortouw of wie zou dat moeten nemen? Overheid, de sector zelf?
Michiel Sintenie, Innovation Manager Europe bij Vattenfall vult aan: ‘we moeten ook zeker niet vergeten dat de energietransitie ook een sociale transitie is. Ook mkb’ers en kleinere partijen, en gewone burgers moeten worden meegenomen in het verhaal van data-governance. Zij zijn tenslotte ook data-bronnen én gebruikers.’
Bekijk de sessie terug
En nu?
Ondanks de vele vragen over data-governance in de energiesector blijkt het antwoord toch te zijn: samenwerking. Tussen de data-aanbieders en gebruikers. Tussen gevestigde en nieuwe partijen. Tussen de overheid, energiesector, bedrijven en burgers. Idealiter ook nog op Europees niveau waar mogelijk.
Maar de vraag blijft: wie neemt nu de verantwoordelijkheid op zich voor het organiseren en leiden van deze verbeteringen in databeheer voor de energiesector? Moet dit de sector zelf zijn, of toch de overheid? Moeten we nog weer extra partijen aanhaken voor de uitvoering hiervan? Topsector Energie Digitalisering blijft werken aan dit strategische speerpunt en geeft dit in het najaar een vervolg.
Op 29 september van 15:30-17:00 is er weer een nieuwe webinar! We zullen verder verdiepen op het onderwerp van de webinar begin dit jaar met als thema referentie-architectuur binnen de energiesector. Noteer het vast in je agenda! Meer informatie volgt.
