De monitor laat zien hoeveel de overheid in een jaar investeert in energieonderzoek en -innovatie.
Openstelling subsidieregelingen
De groei van de totale overheidssubsidie voor energieonderzoek en -innovatie komt onder meer door het eenmalig openstellen van de subsidieregeling R&D Mobiliteitssectoren (RDM) en de derde openstelling van de regeling Demonstratie KlimaatTechnologieën en -Innovaties (DKTI) in 2021.
Verdeling in energiethema’s
De monitor deelt de cijfers in volgens energiethema’s en definities van het Internationaal Energie Agentschap (IEA). De grootste subsidiebedragen gingen naar de energiethema’s energiebesparing (€234 miljoen), waterstof en brandstofcellen (€62 miljoen) en duurzame energiebronnen (€53 miljoen).
Binnen het thema energiebesparing ging meer dan de helft van de subsidies (€138 miljoen) naar onderzoek rond energiebesparing mobiliteit.
Waterstof en brandstofcellen
Opvallend is de stijging van overheidsinvesteringen in projecten rond waterstof en brandstofcellen van €16 miljoen in 2020 naar €62 miljoen in 2021. Een groot aantal waterstofprojecten kreeg een onderzoeksubsidie via de DKTI-regeling.
Industrieel onderzoek
Industrieel onderzoek kreeg net als de jaren ervoor veel overheidssteun: €175 miljoen. Industrieel onderzoek is daarmee het grootste type onderzoek dat met publiek geld ondersteund wordt.
Industrieel onderzoek richt zich op het ontdekken van nieuwe methoden en processen voor de industrie. Denk aan het vinden van schonere manieren om aardolie om te zetten naar grondstoffen voor de chemische industrie.
Experimentele- en demonstratieprojecten
Ook experimentele onderzoeken (€119 miljoen) en demonstratieprojecten (€88 miljoen) kregen in 2021 veel onderzoek- en innovatiesubsidies.
Experimenteel onderzoek combineert kennis uit onderzoeken met praktijkervaring voor het ontwikkelen van nieuwe producten of processen te ontwikkelen, of het verbeteren van bestaande producten of methoden. In demonstratieprojecten worden nieuwe producten of processen voor het eerst in de praktijk toegepast.
€255 miljoen voor bedrijven
Kennisinstellingen verzorgden met 38% een kleiner deel van het Nederlandse publiek gefinancierde energieonderzoek dan in 2020 (53%). Wel kregen zij meer overheidssubsidie dan het jaar ervoor: €160 miljoen. Een stijging van €32 miljoen.
Het aandeel van bedrijven in het publiek gefinancierde energieonderzoek steeg juist. Bedrijven kregen samen €255 miljoen subsidie. Dat is €155 miljoen meer dan in 2020. Het midden- en kleinbedrijf (mkb) kreeg een totale investering van €145 miljoen: goed voor 34% van het publiek gefinancierde energieonderzoek. Grootbedrijven kregen €110 miljoen en namen 26% van dit onderzoek voor hun rekening.
Grootste financiers
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) leverde in 2021 de grootste bijdrage aan het Nederlandse energieonderzoek en investeerde €309 miljoen. Dat komt neer op 74% van de totale publieke financiering van dit onderzoek. Een deel van deze financiering gebeurde via de RDM-regeling.
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) is de tweede grootste investeerder in publiek gefinancierd energieonderzoek met €59 miljoen (14%). De DKTI-regeling is een subsidiepot van dit ministerie. Op de derde plaats staat het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) dat €24 miljoen investeerde (6%).
Jaarlijkse monitor
De ‘Monitor publiek gefinancierd energieonderzoek’ wordt ieder jaar samengesteld door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Dat gebeurt in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). De monitor maakt inzichtelijk hoeveel de overheid jaarlijks investeert in verschillende soorten energieonderzoek.
Ook is de monitor belangrijk voor de ontwikkeling van het overheidsbeleid voor de energietransitie. Verder gaan de uitkomsten naar het Internationaal Energieagentschap (IEA). Het IEA gebruikt de monitor om de Nederlandse bijdrage aan energieonderzoek en -innovatie te vergelijken met die van andere landen.