Door de energietransitie groeit de vraag naar elektriciteit voor het verwarmen van woningen en bedrijfsgebouwen enorm. Ons huidige elektriciteitsnet is daar niet op berekend en komt steeds verder onder druk te staan. De groei in warmtepompen draagt bij aan deze problematiek, maar vormt ook een deel van de oplossing. Slimme aansturing van warmtepompen maakt het namelijk mogelijk om pieken in de vraag naar elektriciteit te verschuiven. Zo kan de inzet van warmtepompen helpen om het elektriciteitsnet stabiel te houden en overbelasting te voorkomen. Het rapport ‘Flexibele inzet warmtepompen voor een duurzaam energiesysteem’ maakt inzichtelijk hoe installateurs, energieleveranciers/aggregators en gebruikers geld kunnen gaan verdienen met slimme warmtepompen.
Hoewel de flexibiliteitsmarkt groeit, staat de ontsluiting van flexibiliteit bij warmtepompen nog in de kinderschoenen. Eerder onderzoek laat zien dat het ontsluiten van flexibiliteit bij warmtepompen nog lastig is omdat de huidige generatie warmtepompen in de markt nog nauwelijks stuurbaar zijn. Ook de verdienmodellen voor het flexibel inzetten van warmtepompen lijken nog onvoldoende helder en aantrekkelijk.
FAN en TKI Urban Energy hebben daarom aan Accenture gevraagd om de verdienmodellen van de ontsluiting van flexibiliteit bij (hybride) warmtepompen inzichtelijk te maken. De resultaten tonen dat het nog te vroeg is om warmtepompen winstgevend in te zetten ten behoeve van flexibiliteit. De verdiensten voor ontsluiting van flexibiliteit met warmtepompen zijn op dit moment nog klein en versnipperd. De partijen die behoefte hebben aan het kunnen bijsturen van vraag en aanbod van energie (zoals netbeheerders en energieleveranciers), bieden nog onvoldoende financiële prikkels. De verwachting is dat tussen 2025-2030 de marktwaarde van flexibiliteit gaan stijgen en het flexibel inzetten van warmtepompen financieel interessant wordt.
Het rapport biedt handvatten voor onder meer installateurs, aggregators en fabrikanten om een schaalbaar verdienmodel te ontwikkelen. Verder is er samen met experts uit de sector een roadmap opgesteld om de grootste barrières weg te nemen. Onder leiding van FAN en met ondersteuning van TKI Urban Energy wordt gewerkt aan de uitvoering van deze roadmap. Dit moet leiden tot standaardisatie in de keten, verbeterde prijsprikkels, meer kennisdeling, grootschalige proefprojecten en een breed gedragen visie op de warmtepomp in het energiesysteem van de toekomst.