Voor welk probleem hebben jullie een oplossing gevonden?
“Steeds meer bedrijven wekken zelf energie op met duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen, en gebruiken warmtepompen en elektrische voertuigen. Door het onvoorspelbare, fluctuerende karakter van deze bronnen en gebruikers dient het elektriciteitsnet als buffer om vraag en aanbod in balans te houden. Voor veel bedrijven is dit onvoordelig, omdat ze een overschot tegen een geringe vergoeding terugleveren en bij een tekort de volle prijs moeten betalen. Sommige bedrijven die zich in zogenaamde congestiegebieden bevinden, mogen zelfs helemaal geen stroom terugleveren aan het net. Als ze de elektriciteit zelf niet kunnen gebruiken, zit er niets anders op dan de zonnepanelen uit te zetten. Daarnaast zijn de kosten voor de aansluiting op het net afhankelijk van de belasting. Hoe hoger de piek, hoe zwaarder de aansluiting. Bedrijven met veel pieken in hun elektriciteitsgebruik zijn dan genoodzaakt te investeren in een zwaardere aansluiting. Ze betalen daarvoor hogere aansluitingskosten. Onze oplossing ondervangt beide knelpunten.”
Wat houdt jullie oplossing in?
“We hebben een batterij ontwikkeld die niet alleen efficiënt elektriciteit opslaat maar die bovenal slim is. We bouwen voort op de bestaande celtechnologie van batterijen in elektrische auto’s. Elke batterijmodule heeft een vermogen van 15 kW en een spanningsniveau van 400 volt. Onze batterij hebben we geconfigureerd voor een maximale efficiency. Een gangbare ‘thuisbatterij’ werkt op een spanningsniveau van 48 volt. Met 400 volt bereik je een veel hogere efficiency omdat minder conversie nodig is.
De batterij hebben we slim gemaakt door een algoritme te ontwikkelen die berekent in hoeverre en op welk moment een batterij geladen of ontladen moet worden. Omdat dat voor elke toepassing en elke situatie anders is, is dat erg complex. Elk bedrijf heeft zijn eigen gebruikers – machines, warmtepompen, elektrisch vervoer – en elk uur van de dag variëren vraag en aanbod. Daar moet het systeem allemaal rekening mee houden. In het algoritme worden gegevens als weersvoorspellingen, elektriciteitsprijzen en verbruiksgegevens verwerkt. Het is een zelflerend algoritme, dat zichzelf continu verbetert. Zo leert het systeem bijvoorbeeld dat op een bepaalde dag een tot twee keer opladen voldoende is voor het eigen gebruik.”
Wat is zo baanbrekend aan jullie systeem?
“Er zijn wel bedrijven die batterijen, internet-of-things (IoT)-systemen of algoritmes ontwikkelen, maar wij zijn erin geslaagd om dat allemaal te verbinden tot een werkende oplossing. Dat is uniek. De klant heeft er bovendien geen omkijken naar.”
Wat levert jullie slimme opslagsysteem op?
“We richten ons met name op bedrijven met een groter dakoppervlak waar ruimte is voor meer dan 100 zonnepanelen. De slimme batterij zorgt ervoor dat deze bedrijven 10% tot 50% meer gebruik kunnen maken van hun zelfopgewekte elektriciteit. Daardoor hoeft minder goedkope stroom aan het net geleverd en minder dure stroom van het net afgenomen te worden. Bovendien vlakt de batterij de pieken af, waardoor een bedrijf zijn aansluiting kan optimaliseren. Dat scheelt in investeringskosten en aansluittarief. Door deze kostenbesparingen verdient het systeem zich in 7-10 jaar terug, vergelijkbaar met een PV-systeem. Ons systeem is ook gunstig voor de energietransitie omdat we substantieel meer buffercapaciteit voor duurzame energiebronnen leveren. Die buffercapaciteit is uiteindelijk ook beter voor netbeheerders die zo hun net kunnen optimaliseren.”
Voor welke uitdagingen staan jullie?
“Technisch is het een uitdaging om het systeem voor de klant zo comfortabel mogelijk te maken, zodat hij er geen omkijken naar heeft. Wij mikken op een nichemarkt. De netwerkkosten voor die afnemers zijn op dit moment relatief laag. Ze betalen een vast tarief voor de capaciteit. De piekbelastingen en gebruikte capaciteit worden daarin bijvoorbeeld niet volledig verwerkt. Bovendien daalt de energieprijs naarmate men meer energie gebruikt uit het net, omdat het tarief van energiebelasting en opslag duurzame energie (ODE) dan minder wordt. Dat is voor ons ongunstig en staat bovendien de uitrol van meer eigen (duurzaam) opgewekte energie in de weg. Verder profiteren huishoudens en kleine bedrijven nu nog van de salderingsregeling. Veel mensen denken daarom dat de batterij niet rendabel is. Die regeling wordt na 2023 echter afgebouwd terwijl een investering voor 15-20 jaar wordt gedaan.”
Waar staan jullie nu?
“We hebben nu enkele installaties geplaatst bij klanten die al zonnepanelen op hun dak hebben. Het gaat dan om kantoren, stallingen en agrarische bedrijven. Per locatie kunnen we meerdere batterijen van 15 kWh plaatsen. De batterij werkt. De bedrijven blijken meer zelf opgewekte elektriciteit te gebruiken en de piekbelasting daalt. Omdat we continu monitoren, komen we erachter dat er nog meer variaties zijn dan we van tevoren hadden bedacht. Dat is heel leerzaam. Daardoor kunnen we ons product continu verbeteren.”
Wat zijn jullie vervolgstappen?
“De komende periode focussen we ons op welke functionaliteiten de meeste toegevoegde waarde hebben voor klanten. Een belangrijke vervolgstap is om alle systemen die in het land staan opgesteld, via de cloud met elkaar te verbinden. Zo ontstaat een virtuele elektriciteitscentrale. Hiermee wordt het mogelijk om energie met elkaar te delen tussen de batterijen op verschillende locaties. Voor de komende jaren is onze ambitie een vermogen van 10 MWh te plaatsen. Ons streven is dat we nog dit decennium een dusdanig virtueel energiesysteem hebben gerealiseerd dat we de stad Utrecht voor 10 minuten van stroom kunnen voorzien.”
Wat hebben jullie aan TKI Urban Energy?
“TKI Urban Energy heeft ons financieel ondersteund bij de ontwikkeling van het product, en ons zo geholpen om te komen waar we nu staan. De nauwe samenwerking met partners zoals de Universiteit Utrecht heeft daaraan ook bijgedragen. We zien ook dat TKI Urban Energy een prominentere rol is gaan spelen bij het vormen van consortia voor de inschrijving op projecten. Dat is een positieve ontwikkeling.”