De energietransitie stelt hoge eisen aan het innovatievermogen van bedrijven, kennisinstellingen en andere partijen. Daarom is innovatie benoemd als essentieel thema in het Klimaatakkoord. TKI Urban Energy draagt bij aan deze opgave door innovatieprogramma’s uit te werken en partijen te ondersteunen bij (het opzetten van) innovatieprojecten.
De energie-innovaties uit het Klimaatakkoord zijn vertaald naar zes missies voor 2050. TKI Urban Energy werkt aan de missies: een CO2-vrije gebouwde omgeving in 2050 en een volledig CO2-vrij elektriciteitssysteem in 2050. Binnen al deze missies zijn Meerjarige Missiegedreven Innovatieprogramma’s (MMIP’s) uitgewerkt. In deze programma’s staan de belangrijkste onderzoeks- en ontwikkeldoelen om de missies te realiseren. Zo bieden de MMIP’s bedrijven, kennisinstellingen en andere partijen perspectief om te investeren in de ontwikkeling van innovatie.
Origineel: MMIP's voor de gebouwde omgeving
Vier van de dertien meerjarige missiegedreven innovatieprogramma’s in de huidige versie van de IKIA zijn gericht op de gebouwde omgeving:
- Hernieuwbare elektriciteitsopwekking op land en in de gebouwde omgeving Gericht op: Verlaging van opwekkosten; Nieuwe toepassingen, optimaal geïntegreerd; Versnelling met maatschappelijk enthousiasme; Integrale duurzaamheid; Integratie in het energiesysteem
- Versnelling van energierenovaties in de gebouwde omgeving Gericht op: Enthousiasme van gebouweigenaren en gebruikers voor energierenovatie (MVI); Robotisering, digitalisering, integratie installatietechniek in bouwdelen; Energieconcepten (incl. optimalisatie in de keten)
- Duurzame warmte en koude in de gebouwde omgeving Gericht op: Stille, compacte, slimme, kostenefficiënte, warmtepompen; afgifte-, ventilatie- en tapwatersystemen; slimme compacte warmtebatterij; slimme laag- en middentemperatuur warmtenetten; grootschalige thermische opslag.
- Elektrificatie van het energiesysteem in de gebouwde omgeving Gericht op: Lokale systeemoptimalisatie; regelalgoritmen voor besparing, energieoptimalisatie en sectorkoppeling; data-architectuur en handelssystemen; flexibiliteit en energieopslag.
Deze MMIP’s vormen het innovatieprogramma waar TKI Urban Energy zich de komende jaren op zal richten. Verschillende key performance indicators (KPI's) geven richting aan de innovatiedoelen binnen de MMIP's.
Doorvertaling MMIP’s naar subsidieprogramma’s
Deze meerjarige missiegedreven innovatieprogramma’s (MMIP’s) komen terug in verschillende subsidieregelingen (van bijvoorbeeld RVO en NWO). TKI Urban Energy stimuleert het vormen van multidisciplinaire samenwerkingsverbanden zodat bedrijven, kennisinstellingen en andere partijen gebruik kunnen maken van deze regelingen. Onder Subsidieregelingen vindt u meer informatie over de reguliere en nieuwe subsidieregelingen.
Om in aanmerking te komen voor deze regelingen moeten bedrijven, kennisinstellingen en andere partijen samenwerken in een consortium. Door de expertise van verschillende organisaties te benutten, kan een synergie ontstaan die leidt tot baanbrekende innovaties.
Programma Adviescolleges
Elk jaar worden innovatieprojecten afgerond, nieuwe projecten opgestart, projectconsortia bezocht of nader bestudeerd en worden er onderzoeksopdrachten opgeleverd. De hiermee opgedane kennis en inzichten geven in meer of mindere mate aanleiding tot herziening van de innovatieprogramma’s. Het proces van terugblikken, analyseren en het herzien van innovatieprogramma’s is een continu proces dat door TKI Urban Energy wordt uitgevoerd onder de noemer ‘permanente portfolioanalyse'.
In 2020 is de cyclus van de portfolioanalyse voor het eerst volledig doorlopen. Door TKI Urban Energy zelf en in belangrijke mate in overleg met RVO, heeft data- en informatieverzameling plaatsgevonden en in samenwerking met de Programma Adviescolleges (PAC) zijn er van elk MMIP herziene versies tot stand gekomen. De herziene versies zijn mede namens de voorzitters de PAC’s voorgelegd aan het Missie Innovatieteam Gebouwde Omgeving. Het MI-team heeft de herziene versies in juni 2021 vastgesteld. De herziene MMIP’s staan (wederom) aan de basis van innovatieregelingen voor de gebouwde omgeving.
| Leden PAC MMIP2 | Leden PAC MMIP3 |
|---|---|
| Voorzitter: Wim Sinke | Voorzitter: Marjet Rutten |
| Verantwoordelijk Programmamanager: Robin Quax | Verantwoordelijk Programmamanager: Guus Mulder |
| Innovatieanalist: Ümit Duman | Innovatieanalist: Orin Tijsse Klasen |
| Ruben Prins (MinEZK) | Lianda Sjerps-Koomen (RC Panels) |
| Bert Janson (RVO.nl) | Sjoerd Klijn Velderman (Endule) |
| Wijnand van Hooff (Holland Solar) | Ruud Derks (Q-Roof) |
| Peter Paul Weeda (Groenleven) | Roel Loonen (TU Eindhoven) |
| Rik Jonker (Rijkswaterstaat) | Henk Visscher (TU Delft) |
| Gerrit Jan Schaeffer (Dutch Solar Energy) | Rogier Donkervoort (TNO) |
| Miro Zeman (TU Delft) | David Benjamin van der Woude (MinBZK) |
| Peter Eecen (TNO) | Ivo Opstelten (Stroomversnelling) |
| Marieke Rietbergen (Design Innovation Groep) | Lieven Andringa (Winst uit je woning) |
| Daniël van Rijn (RVO.nl) | |
| Martin Mooij (Dutch Green Building Council) | |
| Leden PAC MMIP4 | Leden PAC MMIP5 |
| Voorzitter: Charles Geelen | Voorzitter: Wilbert Prinssen (Technolution, FAN) |
| Verantwoordelijk Programmamanager: Robert Jan van Egmond | Verantwoordelijk Programmamanager en secretaris: Maarten de Vries |
| Innovatieanalist: David van Petersen | Innovatieanalist: Jasmijn Kleij |
| Johan van Bael (VITO) | Pallas Achterberg (Alliander) |
| Marion Bakker (RVO) | Jurgen Duivenvoorden (Greenchoice) |
| Erik Caelen (Itho Daalderop) | Erik ten Elshof (MinEZK) |
| Maurice Hanegraaf (TNO) | Nicole Kerkhof (RVO |
| Jentse Hoekstra (MinEZK) | Lennart Lalieu (NP-RES) |
| Huub Keizers (TNO) | Marc Londo (NVDE) |
| Henk Looijen (Rijkswaterstaat) | Anne van der Molen (Netbeheer Nederland, Stedin, TU/e) |
| Ivo Pothof (Deltares) | Bob Ran (TNO) |
| Paul Ramsak (RVO) | Tom Westra (Spectral) |
| Jorien Schaaf (Energie Beheer Nederland) | Siward Zomer (EnergieSamen) |
| Johan Slobbe (MinBZK) | Saskia Lavrijssen (Universiteit Tilburg) |
Uptempo!: de energietransitie versnellen door innovation intelligence
In juni 2019 startten TKI Urban Energy en TKI CLICKNL met het programma Uptempo!. Het doel van dit programma is versnelling van de energietransitie in de gebouwde omgeving te bewerkstelligen, door ontwikkelde oplossingen in de Urban Energy innovatieprogramma’s te verbinden aan vragende partijen als gemeentes, woningcorporaties, gebouweigenaren en particuliere woningeigenaren. Dit moet leiden tot een situatie rond 2025 waarin er goed werkende, betaalbare en gedragen klimaatneutrale energiesystemen beschikbaar zijn voor vrijwel alle situaties in de gebouwde omgeving.
Heeft u een vernieuwend idee?Heeft u ideeën voor innovatieprojecten, vul dan het projectideeformulier in. Dit formulier is zo opgezet dat het behulpzaam is bij het aanscherpen van het idee. Vanzelfsprekend is het in een pril stadium niet erg als bepaalde zaken nog onduidelijk zijn, maar extra informatie helpt wel bij het meedenken en feedback geven. De medewerkers van TKI Urban Energy voorzien u graag van inhoudelijke feedback op uw idee. Ook kunnen we met u meedenken over alternatieve vormen van financiering. Bekijk tijdens het schrijven van een projectvoorstel ook onze checklist voor een succesvol projectvoorstel. |